Nowelizacja kodeksu postępowania cywilnego – obligatoryjna odpowiedź na pozew i jej konstrukcja
Od dnia 7 listopada 2019 r. w życie wchodzą przepisy ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja wprowadza zmiany w niemal trzystu przepisach, a jej celem – zgodnie z uzasadnieniem projektu – jest przyspieszenie postępowań sądowych. Wśród najczęściej omawianych kwestii wiążących się z nowelizacją, wymienia się powrót do postępowań odrębnych postępowania w sprawach gospodarczych, czy kwestię posiedzeń przygotowawczych mających wpływ na organizację rozprawy. Niezwykle istotna jest też kwestia wprowadzenia (na skutek uchylenia art. 207 k.p.c.) obligatoryjnej – co do zasady – odpowiedzi na pozew.
Dotychczas złożenie odpowiedzi na pozew miało charakter fakultatywny. Tymczasem, na gruncie nowych przepisów, w przypadku niezłożenia przez pozwanego odpowiedzi na pozew w terminie wyznaczonym przez sąd – nie krótszym niż dwa tygodnie – sąd będzie zobligowany do wydania wyroku zaocznego. Będzie to skutkiem uznania, że pozwany przyznał wszelkie fakty przywołane przez powoda i twierdzenia o nich – zgodnie z art. 230 i 229 k.p.c. Z kolei wniesienie odpowiedzi na pozew z przekroczeniem terminu wyznaczonego przez sąd spotka się z wydaniem przez przewodniczącego zarządzenia o jej zwrocie. Tego rodzaju rozwiązanie wprowadza art. 2051 § 1 i 2 k.p.c. w nowo dodanym rozdziale 2a „Organizacja postępowania”.
Co więcej, zakładając skrajnie formalistyczne podejście sądu w zakresie znowelizowanych przepisów, wydaje się, że niewystarczającym będzie złożenie odpowiedzi na pozew poprzestając na sformułowaniu „zaprzeczam wszelkim twierdzeniom, które nie zostały wprost przyznane”. Tego rodzaju określenie nie tylko będzie wiązało się z ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami procesowymi. Odpowiedź na pozew w takim kształcie także będzie bowiem podlegała zwrotowi.
Wydaje się nadto, że sposób budowania odpowiedzi na pozew będzie ściślej niż dotychczas powiązany z formą skonstruowania samego pozwu. W związku z tym, że znowelizowane przepisy nakładają na strony większe rygory w zakresie przytaczania okoliczności faktycznych – a raczej, jak stanowi art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. – faktów, na których powód opiera swoje żądanie, jeszcze ważniejsza, niż przed wejściem w życie przepisów, będzie precyzja w odnoszeniu się do oświadczeń przeciwnika składanych w toku postępowania w pismach procesowych.
Jeżeli zaś chodzi o odpowiedź na pozew, to przy jej konstruowaniu, ważnym będzie skupienie się na kilku obszarach. W sposób wyraźny i jednoznaczny pozwany winien wskazać fakty, które przyznaje, a których nie kwestionuje. Wydaje się, że jeśli strona nie posiada wiedzy w odniesieniu do niektórych faktów – również winna to wyraźnie wskazać. Oprócz kwestii przyznania, istotne będzie również wyraźne wskazanie, którym faktom strona zaprzecza. Tym samym, pozwany będzie zobligowany – nie chcąc narazić się na zastosowanie trybu z art. 229 i 230 k.p.c. – do odniesienia się wprost do każdego faktu i twierdzenia powoda.
Obecnie, czyli jeszcze przed wejściem w życie wskazanych przepisów, trudno ocenić, czy podejście sądów w tym zakresie będzie wyjątkowo formalistyczne. Jednak chcąc zadbać jak najlepiej o interes klienta, warto pamiętać o szczególnej precyzji w odnoszeniu się do faktów i twierdzeń przytaczanych przez stronę przeciwną.
Autor: Justyna Gelczyńska – Aplikant Radcowski w Kancelarii Prawnej WEC Sroczyński i Wspólnicy Sp.k.